DE + VAN DE DURFPLEK
VERTROUWEN GEEFT RUIMTE OM TE INNOVEREN
Studenten tijd en gelegenheid geven om zelf te ontdekken wat ze leuk vinden en waar hun passie ligt. Dat is in grote lijnen de gedachte achter het nieuwe onderwijsconcept ‘Samen leren in zorg en begeleiding’ dat vanaf komend schooljaar op locatie Groenlo van het Graafschap College wordt aangeboden. Ontwikkeld door een groep docenten die het vertrouwen kreeg om te innoveren.
Docent Toby Klaassen maakt sinds oktober 2019 deel uit van de innovatieve denktank van inmiddels twintig docenten, die gezamenlijk nadenken over de toekomst van het zorgonderwijs in de regio. “Een groep bevlogen docenten die zonder kaders en in alle creativiteit gezamenlijk kijkt naar manieren om het onderwijs nog beter te maken. Voor studenten, maar ook voor het werkveld”, zegt Herbert Prange, senior opleidingsmanager van de zorgopleidingen. In het managementteam is afgesproken om de strategie van het Graafschap College deels vorm te geven met ‘Durfplekken’. “Ja”, zegt Ingrid Wibbelink, eveneens deelnemer aan de denktank. “Het is begonnen met een vrij vage mail van Herbert met daarin de vraag wie het zou aandurven om mee te denken over de toekomst. Hoe moeten we het onderwijs blijven vernieuwen en verbeteren? Doordat Herbert ons vertrouwen geeft, ontstaat er veel vrijheid binnen de groep.”
DROOMBEELD
Niet dat onderwijsvernieuwing voorheen geen onderwerp van discussie was binnen het Graafschap College, maar Herbert wilde met de Durfplek collega’s uitdagen om anders te denken. “Vandaar ook alleen maar de vraag wie het durft om mee te denken. Verder heb ik geen opdrachten of kaders meegegeven. De docenten weten zelf heel goed wat er gaande is en wat wensen en droombeelden zijn. Geef die maar vorm en bespreek samen wat mogelijk is.” Maar de Durfplek gaat verder dan de docenten alleen. Ook het werkveld wordt gevraagd om mee te denken. “Tot nu toe zitten we met docenten in verschillende groepen, maar we willen ook vertegenwoordigers uit de praktijk. De instellingen en organisaties waarvoor we opleiden. Zij hebben immers belang bij gemotiveerd personeel dat heel bewust heeft gekozen voor de richting waarin zij actief zijn. Hoe kunnen zij helpen dit onderwijs verder vorm te geven”, zegt Ingrid.
ONTDEKKEN WAT PAST
Studenten die na de zomer aan de bol-opleidingen Helpende zorg en welzijn, Verpleging, Verzorging of Maatschappelijke zorg beginnen, kunnen - ongeacht hun opleidingskeuze - kennismaken met alle richtingen binnen de zorg. “Op die manier kunnen ze zich breder oriënteren op de verschillen en mogelijkheden en ontdekken wat echt bij ze past. Want dat is voor veel studenten die van het vmbo komen vaak nog niet helemaal helder”, zegt Toby. “De student kan ook al vanaf de start heel gericht werken, daarin heeft de student zelf de regie”, zegt Herbert, die trots is op het resultaat dat de Durfplek in Groenlo heeft opgeleverd. “De plus van een Durfplek is dat er goede nieuwe initiatieven ontstaan, doordat docenten kaders loslaten en creatief kunnen denken. Dat is alleen mogelijk als je medewerkers daarin vertrouwen geeft.”
“De docenten weten zelf heel goed wat er gaande is en wat wensen en droombeelden zijn. Geef die maar vorm en bespreek samen wat mogelijk is”
STUDENTEN
De studenten die komend schooljaar instromen in Groenlo starten met een brede kennismaking waarin alle richtingen aan bod komen. “Er wordt dan al snel gezegd dat breed automatisch betekent dat dit ten koste gaat van de diepgang en context, maar het tegendeel is juist waar”, zegt Toby. “Los van het feit dat de bestaande programma’s in het eerste jaar al voor tachtig procent overlappen, leiden we studenten nu breder op. Bovendien kunnen ze vanuit hun ervaring straks veel bewuster een vervolgkeuze maken. Dat zorgt voor meer kwaliteit en motivatie.” Het zorgt er ook voor dat deze ‘medewerkers van de toekomst’ meer kunnen betekenen voor de organisaties en instellingen waarvoor ze gaan werken. “Ze zijn gewend om buiten vaste kaders te denken en weten wat ze willen. Bovendien weten ze wat ze moeten doen om hun kennis verder te verrijken en waar ze die kennis kunnen halen. Daarmee houden ze de organisatie waarin ze werken ook lerend”, zegt Ingrid.
VERANTWOORDELIJKHEID
Een ander pluspunt van het nieuwe onderwijsconcept is dat de studenten ervaren dat ze zelf de regie hebben over hun opleiding en hun ‘route naar een baan’. “En ook leren omgaan met die verantwoordelijkheid”, zegt Herbert. Die verantwoordelijkheid bied je volgens Herbert door ze het vertrouwen te geven zichzelf te ontwikkelen en te ontdekken wat ze echt willen, kunnen en durven. “Welke stappen moet ik zetten om mijn doel te behalen en hoe doe ik dat? Zonder dat wij ze daarbij in vaste kaders en programma’s dwingen maar gewoon zelf laten ervaren. Met vallen en opstaan, want alleen dan leer je echt.”
GRONDHOUDING
Herbert vervolgt: "Ik merk dat er binnen het Graafschap College nog vaak gestart wordt vanuit het oogpunt ‘verantwoorden en controleren’. Het blijkt juist dat je als organisatie succesvoller kunt zijn als je ‘vertrouwen’ als uitgangspunt neemt.” Om echt samen te voelen dat het gaat om het vertrouwen in elkaar is het belangrijk dat het onderwijsteam werkt vanuit vertrouwen. “Een grondhouding waarbij iedereen ervan uitgaat dat zowel jijzelf als de ander alles met de beste intentie doet en ook het vertrouwen hebt dat het goed komt, als je zelf als teamlid ook mag leren ontdekken.”
LEERROUTE OP MAAT
Na de zomer starten zo’n honderd studenten met het nieuwe concept ‘Samen leren in zorg en begeleiding’. Ze zijn onderdeel van een vaste stamgroep met begeleider. In nauwe samenwerking met docenten van alle opleidingen wordt een individuele leerroute op maat gemaakt en als de student er klaar voor is, wordt de uitstroomrichting gekozen. “Dat kunnen er ook meer dan één zijn. Zolang de student het aankan, is alles mogelijk. In die gekozen richting werkt de student vervolgens toe naar het examen” aldus Herbert.
“Om echt samen te voelen dat het gaat om het vertrouwen in elkaar, is het belangrijk dat het onderwijsteam werkt vanuit vertrouwen”
Herbert Prange en Lynn Jansen, student Verzorgende IG.
VERTROUWEN
‘Bezieling stroomt in een bedding van vertrouwen. Vertrouwen maakt dat mensen zich aan elkaar en aan de organisatie durven over te geven’, aldus Hans Wopereis in zijn boek ‘Bezieling werkt’. Opleidingsmanager Herbert Prange heeft zijn team docenten in Groenlo uitgedaagd om na te denken over een nieuw onderwijsconcept, zodat nog beter kan worden ingespeeld op de wensen en behoeften van studenten en het werkveld. Zijn leiderschapsstijl, waarin ‘vertrouwen’ centraal staat, gaf docenten de ruimte om te innoveren. Geen vooraf vastgestelde kaders, maar als leidinggevende vertrouwen op de kennis, kunde en creativiteit van medewerkers. Het resulteerde in een innovatieve onderwijsaanpak, waarin studenten de ruimte en het vertrouwen krijgen om eigen keuzes te maken. Hét bewijs dat ‘vertrouwen’ een goede basis is voor innovatie.
- Sarien -